Η ενδοοικογενειακή βία, μπορεί να οριστεί ως ένα μοτίβο συμπεριφορών που χρησιμοποιείται για την απόκτηση ή τη διατήρηση εξουσίας και ελέγχου σε έναν στενό σύντροφο που ο θύτης ασκεί εξουσία και έλεγχο στο θύμα.
Ενδοοικογενειακή βία: Τα χαρακτηριστικά της
Η κακοποίηση μπορεί να περιέχει σωματικές, σεξουαλικές, συναισθηματικές, οικονομικές ή ψυχολογικές συμπεριφορές ή απειλές που επηρεάζουν αρνητικά ένα άλλο άτομο. Αυτό περιλαμβάνει οποιεσδήποτε συμπεριφορές που τρομάζουν, εκφοβίζουν, τρομοκρατούν, χειραγωγούν, πληγώνουν, εξευτελίζουν, κατηγορούν, τραυματίζουν ή πληγώνουν κάποιον.
Η Ενδοοικογενειακή βία μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε ανεξαρτήτως φυλής, ηλικίας, σεξουαλικού προσανατολισμού, θρησκείας ή φύλου.
Τα θύματα ενδοοικογενειακής κακοποίησης μπορεί επίσης να περιλαμβάνουν ένα παιδί ή άλλο συγγενή ή οποιοδήποτε άλλο μέλος του νοικοκυριού.
Μπορεί να συμβεί σε μια σειρά σχέσεων, συμπεριλαμβανομένων των ζευγαριών που είναι παντρεμένα, που ζουν μαζί ή βγαίνουν.
Η ενδοοικογενειακή βία επηρεάζει άτομα κάθε κοινωνικοοικονομικού υπόβαθρου και μορφωτικού επιπέδου.
Τα περιστατικά βίας σπάνια είναι μεμονωμένα και συνήθως κλιμακώνονται σε συχνότητα και σοβαρότητα.
Η ενδοοικογενειακή κακοποίηση μπορεί να καταλήξει σε σοβαρό σωματικό τραυματισμό ή θάνατο.
Σας κακοποιούν;
Ρίξτε μια ματιά στις παρακάτω ερωτήσεις και σκεφτείτε πώς σας φέρονται και πώς συμπεριφέρεστε στον/στη σύντροφό σας.
Ο/η σύντροφός σας…
- Σας φέρνει σε αμηχανία ή να σας κοροϊδεύει μπροστά στους φίλους ή την οικογένειά σας;
- Μειώνει τα επιτεύγματά σας;
- Σας κάνει να νιώθετε ότι είστε ανίκανοι να αποφασίζετε μόνοι σας;
- Προσπαθεί να σας κάνει να συμμορφωθείτε χρησιμοποιώντας εκφοβισμό ή απειλές;
- Σας λέει ότι δεν είστε τίποτα χωρίς εκείνον/εκείνη;
- Σας φέρεται σκληρά—σας αρπάζει, σπρώχνει, τσιμπάει ή σας χτυπάει;
- Σας τηλεφωνεί πολλές φορές το βράδυ ή εμφανίζεται χωρίς πρόσκληση για να βεβαιωθεί ότι βρίσκεστε εκεί που είχατε πει ότι θα είστε;
- Χρησιμοποιεί τα ναρκωτικά ή το αλκοόλ ως δικαιολογία για την κακοποίησή σας;
- Κατηγορεί εσάς για το πως νιώθει ή συμπεριφέρεται ο ίδιος/η ίδια;
- Σας πιέζει στο σεξ για πράγματα για τα οποία δεν είστε έτοιμοι/έτοιμες;
- Σε κάνει να νιώθετε ότι δεν υπάρχει «διέξοδος» από τη σχέση;
- Σας εμποδίζει να κάνετε πράγματα που θέλετε – όπως να περνάτε χρόνο με φίλους ή με την οικογένειά σας;
- Προσπαθεί να σας εμποδίσω να φύγετε μετά από έναν καυγά ή να σας αφήσει κάπου μόνο/μόνη σας μετά από έναν καυγά για να σας «δώσει ένα μάθημα»;
Εσείς…
- Υπάρχουν φορές που η συμπεριφορά του/της συντρόφου σας, σας φοβίζει;
- Προσπαθείτε συνεχώς να δικαιολογήσετε τη συμπεριφορά του/της συντρόφου σας σε άλλα άτομα;
- Πιστεύετε ότι μπορείτε να βοηθήσετε το/τη σύντροφό σας να αλλάξει μόνο αν αλλάξετε εσείς κάτι στον εαυτό σας;
- Αποφεύγετε να κάνετε πράγματα που θα προκαλούσαν σύγκρουση ή θα έκαναν το/τη σύντροφό σας να θυμώσει;
- Κάνετε πάντα αυτό που θέλει ο/η σύντροφός σας να κάνετε αντί για αυτό που θέλετε εσείς;
- Μένετε με το/τη σύντροφό σας γιατί φοβάστε τι θα έκανε αν χωρίζατε;
Εάν συμβαίνει κάτι από τα παραπάνω στη σχέση σας, μιλήστε σε κάποιον. Χωρίς βοήθεια, η κακοποίηση θα συνεχιστεί. Το να κάνετε αυτή την πρώτη κλήση για να αναζητήσετε βοήθεια είναι ένα σημαντικό βήμα.
Πάντα να θυμόσαστε…
Σε ΚΑΝΕΝΑΝ δεν αξίζει η κακομεταχείριση. Η κακοποίηση ΔΕΝ είναι δικό σας λάθος. Δεν είστε μόνος/μόνη.
Η ενδοοικογενειακή κακοποίηση μπορεί να λάβει διάφορες μορφές. Ένα άτομο μπορεί να θυματοποιείται με έναν ή παραπάνω από τους παρακάτω τρόπους:
Συναισθηματική κακοποίηση:
περιλαμβάνει την υπονόμευση της αίσθησης της αυτοεκτίμησης ενός ατόμου μέσω συνεχούς κριτικής, την υποτίμηση των ικανοτήτων του ατόμου, τη λεκτική κακοποίηση ,τη βλάβη στη σχέση του/της συντρόφου με τα παιδιά, την απαγόρευση του συντρόφου από το να δει φίλους και οικογένεια.
Ψυχολογική κακοποίηση:
περιλαμβάνει την πρόκληση φόβου μέσω εκφοβισμού, την απειλή σωματικής βλάβης στον εαυτό, το/τη σύντροφο ή τα παιδιά, την καταστροφή περιουσίας, τα “παιχνίδια μυαλού”, τον εξαναγκασμό στην απομόνωση από τους φίλους, την οικογένεια, το σχολείο ή/και την εργασία.
Οικονομική κακοποίηση:
περιλαμβάνει τη δημιουργία ή την απόπειρα να καταστήσει κάποιος ένα άτομο οικονομικά εξαρτημένο διατηρώντας τον πλήρη έλεγχο των οικονομικών πόρων, παρακρατώντας την πρόσβαση σε χρήματα ή/και απαγορεύοντας τη φοίτηση στο σχολείο ή την εργασία.
Σωματική κακοποίηση:
περιλαμβάνει τον τραυματισμό ή την προσπάθεια να πληγώσει κάποιος ένα σύντροφο χτυπώντας, κλωτσώντας, καίγοντας, αρπάζοντας, τσιμπώντας, σπρώχνοντας, χαστουκίζοντας, τραβώντας τα μαλλιά, δαγκώνοντας.
Περιλαμβάνει επίσης την απαγόρευση ιατρικής περίθαλψης, τον εξαναγκασμό στη χρήση αλκοόλ ή/και ναρκωτικών ή τη χρήση σωματική δύναμης με άλλους τρόπους.
Σεξουαλική κακοποίηση:
περιλαμβάνει τον εξαναγκασμό ενός/μίας συντρόφου να συμμετάσχει σε σεξουαλική πράξη όταν ο/η σύντροφος δεν συναινεί.
Παρενοχλητική συμπεριφορά (stalking):
περιλαμβάνει οποιοδήποτε συμπεριφορά που έχει σκοπό να παρενοχλήσει, να ενοχλήσει ή να τρομοκρατήσει το θύμα.
Τυπικές δραστηριότητες περιλαμβάνουν επαναλαμβανόμενες τηλεφωνικές κλήσεις, ανεπιθύμητες επιστολές ή δώρα μέσω ταχυδρομείου, επιτήρηση στη δουλειά, στο σπίτι και σε άλλα μέρη που είναι γνωστό ότι συχνάζει το θύμα.
Η παρενοχλητική συμπεριφορά συνήθως κλιμακώνεται.
Για τους επιζώντες/επιζώσες:
Σε ΚΑΝΕΝΑΝ δεν αξίζει η κακομεταχείριση. Η κακοποίηση ΔΕΝ είναι δικό σας λάθος. Δεν είστε μόνος/μόνη.
Πού και πώς μπορώ να βρω πληροφορίες;
Τηλεφωνική Γραμμή SOS 15900 – Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων
Οδηγίες αν κάποιος/κάποια βρίσκεται σε μια βίαιη σχέση που συμπεριλαμβάνουν και πληροφορίες για ιατρική περίθαλψη, οικονομική, ψυχολογική και νομική στήριξη σε όλη την Ελλάδα και για οργανώσεις που μπορούν να προσφέρουν τις παραπάνω υπηρεσίες σε μη-ελληνόφωνους:
Odigos_apodrasis.pdf (antiviolence-net.eu)
Πώς μπορείτε να βοηθήσετε τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας;
Ακούστε και πιστέψτε αυτά που σας λέει το άτομο που έχει κακοποιηθεί και πείτε τους ότι δεν είναι μόνοι.
Ενθαρρύνετε τον/την να αναζητήσει υποστήριξη μέσω μιας εμπιστευτικής γραμμής επικοινωνίας (15900) για να συνδεθεί με έναν επαγγελματία του χώρου.
Εκφράστε την ανησυχία σας, δείξτε υποστήριξη και προσφέρετε παραπομπές σε διαθέσιμους πόρους.
Εάν δεν σας έχουν προσεγγίσει άμεσα, αλλά έχετε λόγους να πιστεύετε ότι ένας συνάνθρωπός σας μπορεί να βρίσκεται σε κακοποιητική σχέση, συμβουλευτείτε το15900.
Σημείωση: Λάβετε υπόψη σας ότι ένας επιζών συχνά κάνει πολλές προσπάθειες να εγκαταλείψει την καταχρηστική σχέση πριν τα καταφέρει.