Από την έναρξη της πανδημίας και μετά οι ζωές μας άλλαξαν και τα social media μπήκαν για τα καλά στη ζωή μας. Πολλοί έπιασαν τον εαυτό τους να κάνουν scroll πολύ πιο συχνά και να περνούν μεγάλο μέρος του χρόνου τους σε αυτά.
Τα social media είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για τη ζωή μας αν χρησιμοποιηθούν σωστά. Προσφέρουν ένα χώρο σύνδεσης με άτομα κοντινά μας αλλά και με την κοινότητα. Ενδυναμώνουν την ψυχική μας υγεία μέσα από το περιεχόμενό τους και διευκολύνουν την επικοινωνία, κάνοντας μας να νιώθουμε λιγότερο μόνοι. Μέσα από τα social media μπορούμε να εκπαιδευτούμε, να διασκεδάσουμε και να μοιραστούμε σκέψεις και απόψεις.
Από την άλλη, μία μικρή μερίδα χρηστών χρησιμοποιούν τα social media για να υποβαθμίσουν, να κάνουν διακρίσεις και να δράσουν με κακόβουλο τρόπο. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο την προσωπική ασφάλεια άλλων χρηστών.
Υπάρχουν κάποια χαρακτηριστικά των social media που μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την ψυχική σου υγεία, ειδικότερα άμα ήδη νιώθεις πιεσμένος/η.
Παρακάτω μπορείς να βρεις μερικές ιδέες για να χρησιμοποιείς τα κοινωνικά δίκτυα με ασφάλεια:
Ιδιωτικότητα
Οι περισσότερες πλατφόρμες σου δίνουν την επιλογή να έχεις το προφίλ σου ανοιχτό δημόσια (public) ή να το κρατήσεις κρυφό (personal) και να μπορούν να δουν το περιεχόμενο μόνο οι επαφές σου. Τσέκαρε συχνά το προφίλ σου γιατί ενδέχεται να αλλάξουν οι ρυθμίσεις αυτόματα άμα η εφαρμογή κάνει update. Aν δεν είσαι σίγουρος/η ρώτησε έναν έμπιστο ενήλικα ή φίλο να σε καθοδηγήσει.
Περιεχόμενο
Το περιεχόμενο που βλέπεις έχει προσαρμοστεί βάσει των πληροφοριών που παρέχεις (πολλές φορές χωρίς καν να το καταλάβεις). Οι πληροφορίες που δίνεις όταν εγγράφεσαι στα κοινωνικά δίκτυα (ημ/νια γέννησης, φύλο κλπ) συχνά χρησιμοποιούνται από τα κοινωνικά δίκτυα με στόχο να προβάλουν άρθρα και διαφημίσεις πιο κοντά στις προτιμήσεις σου.
Παράλληλα, ο τρόπος που χρησιμοποιείς τα κοινωνικά δίκτυα προσφέρει ακόμα περισσότερες πληροφορίες. Από τα μέρη που κάνεις tag, τα χόμπι σου, τους φίλους σου, τις σελίδες που παρακολουθείς – ακόμη και τους χρήστες που επικοινωνείς μέσω προσωπικών μηνυμάτων.
Πληροφορίες που μοιράζεσαι:
Προσπάθησε να περιορίσεις το περιεχόμενο που μοιράζεσαι διαδικτυακά σε άτομα που ξέρεις και εμπιστεύεσαι. Απόφυγε να μοιράζεσαι προσωπικά στοιχεία όπως το σχολείο που πηγαίνεις ή το που μένεις σε άτομα που γνωρίζεις μόνο μέσω διαδικτύου. Αν κάποιος που δε γνωρίζεις από κοντά σε πιέσει να του δώσεις προσωπικά στοιχεία, φωτογραφίες ή να συναντηθείτε από κοντά, ενημέρωσε έναν ενήλικα που θα σε βοηθήσει να ακολουθήσεις τα κατάλληλα βήματα και να παραμείνεις ασφαλής.
Κωδικοί
Κανείς δε θέλει να βρεθεί στην περίπτωση που θα χακάρουν το λογαριασμό του. Κάτι τέτοιο θα δώσει απόλυτη πρόσβαση σε όλα σου τα στοιχεία και τις προσωπικές πληροφορίες. Καλό είναι οι κωδικοί σου να διαφέρουν από μέσο σε μέσο και να περιέχουν εναλλαγή γραμμάτων, αριθμών και χαρακτήρων.
Χρόνος
Τα κοινωνικά δίκτυα έχουν σχεδιαστεί με στόχο να είναι ελκυστικά στον χρήστη και να τον ωθούν να περνάει όσο δυνατόν περισσότερο χρόνο σε αυτά. Είναι πολύ εύκολο να χαζεύεις στο κινητό σου και ξαφνικά να συνειδητοποιήσεις ότι έχουν περάσει 2 ώρες. Προσπάθησε να θέσεις μία ώρα που θα σταματάς την ενασχόληση με τα κοινωνικά δίκτυα και θα βάζεις το κινητό σου σε ένα άλλο δωμάτιο. Είναι καλό να αποφύγεις τη χρήση οθόνης μία ώρα πριν τον ύπνο, όπως επίσης και να μην έχεις το κινητό σου δίπλα σου όταν προσπαθείς να συγκεντρωθείς σε κάτι.
Πώς μπορούμε να ωφεληθούμε περισσότερο από τη χρήση των κοινωνικών δικτύων ενώ παράλληλα προστατεύουμε την ψυχική μας υγεία;
Δημοσίευσε υπεύθυνα
Κάθε κοινωνικό δίκτυο έχει ευθύνη να προστατεύει τους χρήστες από οποιαδήποτε δημοσίευση που μπορεί να βλάψει κάποιον. Παρόλα αυτά ο διαδικτυακός εκφοβισμός, οι βίαιες εικόνες και οι παράνομες δραστηριότητες δεν έχουν εξαλειφθεί τελείως. Η παρατεταμένη έκθεση μπορεί να επηρεάσει τη διάθεση σου και την ψυχική σου υγεία.
Προσπάθησε να προσαρμόσεις το περιεχόμενο που βλέπεις, ακολουθώντας σελίδες και άτομα που σε εμπνέουν. Δημοσίευσε περιεχόμενο που εμπνέει και δίνει δύναμη και σε άλλους χρήστες – είναι σημαντικό να καλλιεργήσουμε ένα περιβάλλον που δέχεται το διαφορετικό και δεν προωθεί ψεύτικες εικόνες και συγκρίσεις.
Όρισε το χρόνο
Υπάρχουν πολλές εφαρμογές που μπορούν να σε βοηθήσουν να παρακολουθείς πόσο χρόνο αφιερώνεις σε κάθε εφαρμογή. Παράλληλα, μπορείς να ενεργοποιήσεις ειδοποιήσεις που θα σου θυμίζουν ότι ξεπέρασες το ημερήσιο όριο. Μπορείς επίσης να απενεργοποιήσεις τις ειδοποιήσεις που σε αποσπούν και σε κάνουν να θες να τσεκάρεις το κινητό σου ανά δύο λεπτά.
Εμπνεύσου!
Θυμήσου να ελέγχεις κατά διαστήματα τις σελίδες και τους λογαριασμούς που ακολουθείς. Το περιεχόμενό τους σε κάνει να νιώθεις καλύτερα; Αν πιάνεις τον εαυτό σου να συγκρίνεται με άλλους κάνε απλά unfollow!
Προσπάθησε να ακολουθείς λογαριασμούς και σελίδες που σε γεμίζουν. Βρες τους πλέον expert στους τομείς που σε ενδιαφέρουν, αναζήτησε λογαριασμούς και σελίδες γράφοντας θετικά hashtags, έτσι ώστε το news feed σου να είναι ένας χώρος έμπνευσης και δημιουργίας. Οι αλγόριθμοι των κοινωνικών δικτύων αποθηκεύουν αυτές τις πληροφορίες. Βεβαιώσου ότι τους παρέχεις τις κατάλληλες πληροφορίες!
Μην συγκρίνεσαι με αγνώστους!
Να θυμάσαι ότι αυτά που βλέπεις στα κοινωνικά δίκτυα μπορεί να μην αντικατοπτρίζουν όλη την αλήθεια. Σπάνια κάποιος θα δημοσιεύσει μία κακή του μέρα ή στιγμή. Να είσαι πάντα επιφυλακτικός και να θυμάσαι ότι κανείς δεν είναι τέλειος…όσα φίλτρα και να έχει χρησιμοποιήσει στη φωτογραφία του.