Τι είναι η κατάθλιψη και τι πρέπει να γνωρίζετε γι’ αυτή. Η κατάθλιψη είναι μια ψυχική διαταραχή. Προκαλεί ψυχικό πόνο, άγχος, ευερεθιστότητα (γνωστή ως «νεύρα»), ευσυγκινησία, σωματικά συμπτώματα (αυπνία, ανορεξία, πόνους χωρίς να βρίσκεται κάτι παθολογικό, κ.α).
Επίσης προκαλεί διαταραχές στην σκέψη του ατόμου (το άτομο σκέφτεται μόνο δυσάρεστα πράγματα, νιώθει ότι είναι ανάξιο ή ένοχο, κ.α. Σε πολύ σοβαρές καταστάσεις εμφανίζονται ευχές θανάτου ή ιδέες αυτοκτονίας), καθώς και διαταραχές στην συμπεριφορά του ατόμου και σοβαρή διαταραχή στην λειτουργικότητά του π.χ. δεν μπορεί να σηκωθεί από το κρεβάτι, δεν έχει όρεξη για τίποτα, δεν παίρνει χαρά από τίποτα, πάει στην δουλειά με το ζόρι, κ.ο.κ.
Σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις το πάσχων άτομο μπορεί να αποπειραθεί να αυτοκτονήσει. Μπορεί να κυμαίνεται από ήπια έως πολύ σοβαρή. Εμφανίζεται είτε με ένα μόνο επεισόδιο ή με υφέσεις και εξάρσεις. Χωρίς θεραπεία το επεισόδιο διαρκεί τουλάχιστον δύο εβδομάδες.
Σε τι διαφέρει η κατάθλιψη από την θλίψη
Η θλίψη είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα. Προκαλείται, συνήθως, από κάποιο γεγονός, εξωτερικό (π.χ έμαθα ότι φίλος μου είναι άρρωστος) ή εσωτερικό (π.χ συνειδητοποίησα ότι αφού άλλαξα γειτονιά δεν θα ξαναδώ τον Κώστα που τον συμπαθούσα πολύ). Δεν είναι παρούσα συνέχεια, ούτε για μεγάλο χρονικό διάστημα. Δεν επηρεάζεται η λειτουργικότητα του ατόμου, η σκέψη ή η συμπεριφορά του.
Σε τι διαφέρει η κατάθλιψη από το πένθος
Το πένθος μπορεί να μοιάζει με κατάθλιψη. Είναι όμως μια φυσιολογική διεργασία. Ο καθένας από εμάς πενθεί όταν χάσει κάποιο προσφιλές άτομο ή έχει μια άλλη σημαντική απώλεια, π.χ διάγνωση μιας χρόνιας ασθένειας, χωρισμός, απόλυση. Το φυσιολογικό πένθος αρχίζει να υποχωρεί – να καλυτερεύει με την πάροδο του χρόνου. Μετά από δυο, περίπου, εβδομάδες θα αρχίσει να φαίνεται η βελτίωση. Η αργοπορία (σε σχέση με το γεγονός που το προκαλεί) εμφάνισης πένθους ή η επιμονή του χωρίς μεταβολή για μεγάλο χρονικό διάστημα βάζει την υποψία ότι υπάρχει και κάποια άλλη ψυχική διαταραχή και το άτομο πρέπει να αναζητήσει βοήθεια
Είναι συχνή ή κατάθλιψη; Ποιους αφορά;
Το 30%, περίπου, του γενικού πληθυσμού θα παρουσιάσει κάποια μορφή κατάθλιψης. Μας αφορά, δυνητικά, όλους. Εμφανίζεται σε όλες τις ηλικίες (πιο συχνά στις ηλικίες 20-40 και μετά τα 60). Είναι λίγο πιο συχνή στις γυναίκες
Θεραπεύεται η κατάθλιψη;
Η κατάθλιψη θεραπεύεται. Ανάλογα με τη βαρύτητα, αλλά και με την προσωπικότητα του ασθενούς μπορεί να χρησιμοποιηθούν φάρμακα ή/και ψυχοθεραπεία. Η καλύτερη και αποτελεσματικότερη θεραπεία είναι η ψυχοθεραπεία μόνη της, αν είναι ελαφρύ επεισόδιο ή ο συνδυασμός ψυχοθεραπείας-φαρμάκων σε μεσαίας ή μεγάλης βαρύτητας επεισόδιο. Σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις που απειλείται η ζωή του ασθενούς (δεν τρώει, επιθυμεί να αυτοκτονήσει, κ.α) μπορεί να απαιτηθεί νοσηλεία. Μεγάλη σημασία έχει η ψυχοεκπαίδευση του ασθενούς, αλλά και του περιβάλλοντός του για το τι έχει και τι μπορεί να γίνει
Μπορεί να προληφθεί η κατάθλιψη;
Μπορεί. Η γνώση είναι δύναμη. Η ενημέρωση μας δίνει την ευκαιρία να προλάβουμε την κατάθλιψη. Αν έχουμε οικογενειακό ιστορικό, αν είμαστε ευαίσθητοι σε θέματα απωλειών ή ματαιώσεων μπορούμε να επισκεφτούμε ένα ειδικό και να ζητήσουμε την γνώμη του. Αν εμφανίζουμε καταθλιπτικά συμπτώματα που επιμένουν και μας δυσκολεύουν στην καθημερινότητά μας ας επισκεφθούμε ειδικό. Η κατάθλιψη είναι «νόσος», δεν είναι αδυναμία χαρακτήρα. Αν την προλάβουμε νωρίς θα είναι καλύτερα. Αν το παιδί μας αντιμετωπίζει κάποια προβλήματα προσαρμογής, απομόνωσης, μεγάλης ευαισθησίας, ας ζητήσουμε την γνώμη ειδικού. Θα το προστατέψουμε από κατάθλιψη στην ενήλικη ζωή. Αν κάποιάς από την οικογένειά μας ή το κοντινό περιβάλλον μας παρουσιάζει συμπτώματα ας τον παροτρύνουμε να δει ειδικό
- Η κατάθλιψη είναι νόσος, όπως και οι άλλες. Δεν είναι αδυναμία χαρακτήρα
- Η κατάθλιψη προκαλεί αφόρητο ψυχικό πόνο και διαταράσσει όλη την ζωή του πάσχοντος, αλλά και της οικογένειας του
- Η κατάθλιψη προλαμβάνεται και θεραπεύεται ρωτήστε τους ειδικούς
- Δεν είναι ντροπή να ζητήσετε βοήθεια, είναι φροντίδα προς τον εαυτό σας
- Ζητήστε βοήθεια. Δεν είστε μόνοι